Istnieje wiele teorii dotyczących pochodzenia języka wietnamskiego. Najbardziej przekonująca z nich głosi, ze wietnamski pierwotnie należał do rodziny Mon-Khome z południowo-wschodniowo azjatyckiej grupy językowej, następnie przekształcił się w język Viet Muong (starowietnamski) a potem oddzielił się ostatecznie od innych języków tej rodziny. We współczesnym wietnamskim jest wiele słów, które z pewnością mają źródło w Mon-khome. Świadczą o tym podobieństwa fonetyczne i znaczeniowe z językami tej rodziny.
W okresie panowania chińskiego, a także w epoce monarchii feudalnej, językiem oficjalnym był chiński, jednak w tym czasie także język wietnamski przejawiał dość siły życiowej, by przetrwać i się rozwijać. Pismo chińskie czytane było na sposób wietnamski. Były to tzw. czytania sinowietnamskie. Nastąpiła też jego wietnamizacja, jako, że istniało wiele sposobów tworzenia nowych wietnamskich słów, które wchodziły następnie do powszechnego użycia. Bujny rozwój wietnamskiego języka doprowadził do tworzenia w XIII wieku system znaków wietnamskich służących do jego zapisu, tj nom.
W czasach kolonialnych stopniowo odchodzono od języka chińskiego, jego miejsce zaś zajmował francuski, jako język edukacji, administracji i dyplomacji. Lecz właśnie w tym czasie powstała współczesna proza wietnamska, do czego przyczyniło się rozpowszechnienie w społeczeństwie umiejętności pisania i czytania w alfabecie Quoc ngu. Jest on bez porównania prostszym niż tradycyjny system pisania, przez co ludziom łatwiej się go było nauczyć. Alfabet ten jest dziełem kilku zachodnich misjonarzy, wśród nich Aleksandra de Rhodes, którzy w XVII wieku przy współpracy z grupą Wietnamczyków opracowali system zapisu wietnamskich głosek łacińskimi literami, wykorzystywany przez nich następnie w pracy misyjnej. Quoc Ngu stopniowo udoskonalano, zaczął on odgrywać coraz większą rolę w kulturze wietnamskiej.
W końcu XIX wieku pojawiły się pierwsze książki i gazety drukowane w Quoc Ngu. Cechą charakterystyczną wietnamskiego to monosylabiczność, tonalność i pozycyjność. Jest to język o bardzo dużym zasobie słów. Słownik języka wietnamskiego wydany w 1997 r. zawiera 38 410 haseł.