Południową część kraju zajmuje rozległa Równina Irawadyjska, rozdzielona pasmem gór Pegu, natomiast od zachodu i północy otaczają ją pasma wchodzące w skład Gór Sino-Tybetańskich: Patkaj, Czin, Góry Arakańskie oraz Kumon z najwyższym szczytem kraju - Hkagabo Razi (5881 m n.p.m.). Główną rzeką jest Irawadi. W pn-zach. części Birmy piętrzą się góry Pelaing ze szczytem 3826 m, a zachodnią Birmę obrzeżają góry Arakańskie i Patkaj. Wschodnią część kraju zajmuje płaskowyż Szan. Na pograniczu Birmy i Tajlandii leży przełęcz Trzech Pagód, gdzie Japończycy wznosili most na rzece Kwai i, gdzie miała powstać linia kolejowa łącząca zatokę Bengalską z Bangkokiem i Singapurem.
Ponad 50% powierzchni kraju pokrywają lasy o różnym składzie gatunkowym: w górach z licznymi bambusami i palmami, w szczytowych partiach z sosną, wiecznie zielonym dębem i drzewiastymi rododendronami.
Myanmar posiada ok. 75% światowych zasobów drzewa tekowego. Świat zwierzęcy jest bogaty i różnorodny, reprezentowany jest przez: słonie indyjskie, tygrysy, lamparty, niedźwiedzie malajskie, ginące nosorożce sumatrzańskie, wiele gatunków małp, w rzekach krokodyle, a na wybrzeżach żółwie morskie.
Klimat podzwrotnikowy monsunowy, na południu przechodzący w równikowy. Średnia temperatura powietrza dla stolicy kraju wynosi: w styczniu 25°C, w lipcu 27°C, suma opadów ok. 840 mm . Opady na południowym zachodzie dochodzą do 6000 mm rocznie. Birma leży w tzw. Azji monsunowej, gdzie pora deszczowa trwa od połowy maja do końca sierpnia, deszcz łagodnieje pod koniec października, w listopadzie zaczyna się pora chłodów, w lutym robi się coraz cieplej i nie ma opadów. Najbardziej wilgotno i gorąco jest w Birmie Dolnej, w Górnej Birmie panuje suchy klimat, a najbardziej wyrównany klimat jest na płaskowyżu Szan.
Podstawową uprawą jest ryż, a plony zbierane są dwa razy w roku. Uprawia się również jutę, orzeszki ziemne, sezam, trzcinę cukrową, drzewa lakowe, drzewa tekowe (kyun), bawełnę, pieprz, kardamon, cynamon oraz gałkę muszkatołową.