Pagan - miejscowość w środkowej części kraju na Nizinie Irawadi, na lewym brzegu rzeki Irawadi, w prowincji Mandalaj. Liczy blisko 3 tyś. Mieszkańców jest dawna stolicą królestwa Pagan. Miasto założone w 847 roku, swój okres świetności przeżyło za panowania króla Anawrathy (1044-1077 r.). Zniszczone w 1287 roku przez Mongołów, nigdy już nie wróciło do dawnej świetności. Obecnie Pagan jest małą wioską.
Twórcą potęgi Paganu był król Anawratha (1044-77) znany jako Aniruddha. Wprowadził buddyzm w ortodoksyjnej odmianie wg obrządku hinajana, podbił Kambodżę, zawładnął znaczną częścią Tajlandii oraz państwo Thaton, gdzie przechowywane były relikwie i manuskrypty Buddy. Do poł. XIII w na 400 km2 wzniesiono prawie 4500 świątyń.
Król Kyanzittha (1084-1112) rozbudował i stworzył potężne miasto. Ruiny starego miasta z XI i XII w znajdują się na rozległym terenie tatta desa na lewym brzegu Irawadi.
XI-XIII w. miasto to było stolicą państwa Pagan, którego terytorium w przybliżeniu odpowiadało współczesnemu terytorium Myanmaru. 1287 zniszczone przez najazd Mongołów, nie odzyskało już dawnego znaczenia. Do dnia dzisiejszego Pagan jest ośrodkiem kultu religijnego, miejsce licznych pielgrzymek wiernych.
W roku 1975 silne trzęsienie ziemi poważnie uszkodziło dużą część świątyń. Niektóre zostały odrestaurowane i obecnie wykorzystuje się jako miejsca kultu. Do dziś zachowało się około 2 tysięcy świątyń rozrzuconych na znacznym obszarze. Cały kompleks świątynny Paganu został umieszczony na liście Światowego Dziedzictwa Kultury prowadzonej przez UNESCO.